Kunnen verstoten (groot)ouders contact houden met hun (klein)kind?

Verstoten ouders hebben maar één verlangen: weer een normale relatie krijgen met hun kind en ouder kunnen zijn. Maar voorlopig zit dat er niet in… Heel wat ouders proberen contact op te nemen met hun kind. Ook grootouders willen dat doen. Vaak een lijdensweg vol frustratie. Er zijn mogelijkheden, maar geen wonderoplossingen.

Contact opnemen

Verstoten ouders schrijven brieven of kaartjes, bellen op, sturen sms’jes, plaatsen berichtjes op Messenger en – godbetert! –  zelfs op FaceBook, Instragram of gebruiken andere sociale media.

Vaak zorgt de verblijfouder ervoor dat de boodschappen nog niet eens tot bij het kind geraakt. Verstoten ouders wachten tevergeefs op een reactie.

Pijnlijker misschien nog is als het kind wel reageert, maar zijn verstoten ouder meteen afwijst. Niet zelden doet hij dat met beschuldigende en beledigende woorden en de eis dat hij hem  met rust laat. Sommige kinderen dreigen er zelfs mee hun verstoten ouder te laten vervolgen wegens stalken. Onthutsend! De ouder herkent zijn kind niet meer.

Geen contact opnemen

Sommige verstoten ouders nemen geen contact op. Ze zijn er van overtuigd dat de boodschap toch niet aankomt en ze willen zich de frustrerende ervaring van een afwijzing besparen. Of ze willen hun kind niet onder druk zetten, omdat ze verwachten dat de verblijfouder hun kind verhindert om te reageren, en dat misschien met woorden van minachting. Je gaat je vader niet antwoorden, hij heeft nog nooit iets goeds gedaan!

Probleem is dat geen contact opnemen door de verblijfouder en het kind uitgelegd wordt als een gebrek aan belangstelling, aan betrokkenheid, aan liefde.

Contact opnemen of geen contact opnemen, het blijft fout. Contact opnemen is lastig vallen, geen contact opnemen is tekortschieten! De verblijfouder zit gevangen, weet niet meer wat aanvangen en blijft diep bedroefd of erg boos achter. De machteloosheid doet pijn!

Derden inschakelen

Sommige verstoten ouders schakelen derden in, mensen van wie ze weten dat die contact heeft met hun kind. Ze verwachten dat deze derden informatie over hun kind kunnen verschaffen. Dat kan lukken.

Sommige verstoten ouders hopen bovendien dat deze derden hun kind ervan kunnen overtuigen weer contact met hen op te nemen. Wie weet, lukt dat ook wel! Toch vraagt dit heel wat moed en vooral onderhandelingsvaardigheid van deze derden. Het is zeker niet uitgesloten dat kinderen dit als bemoeienis ervaren, zelfs als een bedreiging. Ze blijven het contact afwijzen en krijgen zelfs nog meer afkeer van hun verstoten ouder.

Soms heeft een verstoten ouder nog wel contact met zijn andere kinderen. Dat geeft kansen op het krijgen van informatie en op bemiddeling. Toch weer oppassen! Informatie verstrekken over broer of zus en bemiddelen belast deze kinderen enorm en het kan de relatie tussen de kinderen onderling zwaar onder druk zetten en zelfs beschadigen.

Hier is wijsheid vandoen! Argumenten voor en tegen moeten goed afgewogen worden.

Advies van teruggekeerde kinderen

Kinderen die op latere leeftijd weer contact krijgen met hun ouders geven nogal eens het advies aan verstoten ouders om juist wel contact te blijven houden. Zijzelf wensten als kind dat hun verstoten ouder signalen gaf dat ze nog aan hen dachten en nog van hen hielden.

Zij geven dit advies ondanks de kans dat de boodschap van de verstoten ouder niet aankomt, of het kind de boodschap afwijst. In dit laatste geval registreert het kind in ieder geval dat de verstoten ouder nog altijd zijn ouder wil zijn.

We weten niet wat een kind voelt als hij zijn ouder heeft (moeten!) verstoten. Wij weten niet waar zijn gevoelens van aanhankelijkheid, trouw, loyaliteit gebleven zijn. Zijn de kinderen zich nog bewust van hun loyaliteitsgevoelens, missen ze hun verstoten ouder, lijden ze onder de contactbreuk en verlangen ze naar een berichtje van hun verstoten ouder? Gevangen als ze zitten in het web van verstoting en demonisering.

Of zijn ze zich niet bewust van hun loyaliteitsgevoelens en leeft hun gemis ondergronds en komt dat gemis slechts af en toe, slechts vaag aan de oppervlakte en lijden ze zonder te beseffen waardoor?

We vermoeden dat minstens het laatste het geval is, dat kinderen hun ouder wel degelijk missen. Uit getuigenissen van teruggekeerde kinderen weten we dat dit het geval kàn zijn. Geen contact met een ouder mogen hebben en altijd maar slechte dingen over hem moeten horen…

Er zullen wellicht verschillen bestaan in de manier waarop kinderen de contactbreuk beleven! Wat ook weer zal maken dat er verschillen bestaan in de manier waarop ze met de boodschappen omgaan.

Stoppen

Het is goed te begrijpen dat verstoten ouders het op een bepaald moment opgeven om nog contact te leggen. Het werkt niet! Het doet pijn! Grote inspanningen, ongeduldig afwachten, afgewezen worden. Dit kan voor veel verstoten ouders niet blijven duren. Ze willen verder met hun leven. Ze willen hun pogingen tot contact (voorlopig) on hold zetten.

Sommige mensen uit hun omgeving zullen dat begrijpen, hen daar zelfs toe aanmoedigen, omdat ze zien hoe de verstoten ouder onder de aanhoudende contactbreuk lijdt. Anderen zien dat anders, vinden dat de verstoten ouder zijn kind in de steek laat.

Wat verstoten ouders op zo’n moment alleszins best doen is deze beslissing duidelijk melden aan hun kind. En dat met de nodige tact, zonder verwijten, zonder dreigen, zonder chanteren. Mama gaat stoppen met berichtjes stoppen. Ze krijgt nooit antwoord. Weet dat ik nog steeds van je houd. Weet dat je nog steeds welkom bent. Maar nu wil ik je met rust laten.

Hoe boodschappen sturen?

Als verstoten ouders boodschappen sturen, laten ze zich nogal eens leiden door heftige emoties. Begrijpelijk, want ze hebben zoveel verdriet, ze willen zo graag terug contact, ze zijn zo ongeduldig, misschien zelfs wel boos. Het gevaar bestaat dat hun boodschappen te overdonderend klinken, waardoor ze een averechts effect hebben.

Daarom is het zo belangrijk ervoor te zorgen dat de boodschap niet beschuldigt, niet chanteert. Teksten als ‘ik heb zoveel verdriet’, ‘ik kan je niet missen’, ‘waarom laat je me in de steek?’ schrikken kinderen af. Zeker als ze die vaak ontvangen.

Het is beter om af en toe een ‘sober’ bericht te sturen. Berichtjes bij speciale gelegenheden, verjaardagen, nieuwjaar, examens … of af en toe ‘zomaar eens’ zijn voldoende.

Uiteraard mogen gevoelens aan bod komen, maar de berichtjes mogen niet te melig zijn, want dan komen ze belachelijk of zielig over. Boodschappen als ‘ik hou nog steeds van jou’, ‘veel liefs’, ‘je bent nog altijd welkom’, ‘het allerbeste’ en vragen als ‘hoe gaat het met je’, ‘hoe waren je examens’, ‘hoe gaat het met je sport?’, ‘hoe was je vakantie?’ zullen kinderen meer aanspreken, zullen ze beter aanvaarden.

Het gaat er alleen maar om dat de verstoten ouder het signaal geeft dat hij nog altijd ouder wilt zijn, dat het kind nog altijd zijn kind mag zijn.

Niet doen

Soms willen verstoten ouder actie ondernemen. Dat geschrijf zonder reactie worden ze beu. Ze zoeken life contact. Ze wachten hun kinderen op aan de schoolpoort, ze staan langs het sportveld, ze spreken hen aan als ze hen toevallig tegenkomen, ze gaan de wegen van hun kind na en benaderen hem midden op straat of aan de bushalte.

Op zo’n moment voelen kinderen zich overvallen en bedreigd. Ze worden bang. Ze hebben immers een gedemoniseerd beeld van hun verstoten ouder. Of ze vrezen dat die boos zal worden omdat ze hem in de steek hebben gelaten. Ze komen in een loyaliteitsconflict terecht. Ze zijn bang dat hun verblijfouder te weten komt dat ze hun verstoten ouder gesproken hebben. Het kind kan, wil, durft niet ingaan op deze pogingen tot contact van hun verstoten ouder.

Contact met derden

Ook al heeft een verstoten ouders geen contact met zijn kind, hij wil wel zijn ouder blijven. Dat kan door zich te informeren over zijn kind. Dat versterkt zijn gevoel van identiteit als ouder.

Zich informeren op school biedt hier wellicht de beste kans. Hoe het op school gaat, zowel qua leren, gedrag als welbevinden is voor kinderen zeer belangrijk. En dus ook voor de ouders. Doorgaans zijn scholen bereidwillig om ouders informatie te verstrekken. Ze weten dat beide ouders daar recht op hebben. Kopieën van rapporten en uitnodigingen voor een oudercontact, evenementen worden gemakkelijk gegeven en persoonlijk contact wordt toegestaan.

Zich informeren bij andere instanties, als een de sportclub of de jeugdbeweging is vaak moeilijker en hangt vaak af van persoonlijke relaties van de ouder met de leiding.

Uitzonderlijk krijgen verstoten ouders informatie van mensen uit de omgeving van hun kind, van eigen vrienden en kennissen, van een medeleerling  of vriendje op school, soms zelfs van familieleden van de verblijfouder. Het kan ook via een broer of zus van het verstoten kind met wie de verstoten ouders nog wel contact hebben. Ook al is dat allemaal zeker niet evident.

Dan maar met centen…

Het moge cynisch klinken, maar ook door het betalen van de alimentatie voor de kinderen toont de verstoten ouder dat hij ouder voor zijn kinderen wilt zijn. Hij draagt daarmee immers bij tot de levenskwaliteit van zijn kinderen. Zelfs als hij hen niet kan ontmoeten.

Soms is de verstoten ouder zelfs dit bewijs van ouder willen zijn niet gegund. De verblijfouder wijst de alimentatie af of hij houdt de betaling ervan voor de kinderen verborgen of hij liegt er zelfs over! Dat de verstoten ouder verbitterd geraakt is niet verwonderlijk.

Ten einde raad

Als contact krijgen totaal onmogelijk is blijven er nog enkele ultieme middelen over. Er zijn verstoten ouders die een dagboek bijhouden, brieven aan hun kind schrijven zonder ze op te sturen. Dat kan vooreerst al helpen bij de verwerking van de contactbreuk, het rouwproces om het ‘verloren’ kind.

Als er later toch contactherstel is, kunnen die geschriften misschien helpen om over de verloren gemeenschappelijke geschiedenis te praten of kunnen kinderen zien hoezeer de verstoten ouder van hen gehouden heeft. Het kind kan dan samen met de verstoten ouder rouwen om de verloren tijd.

Voor grootouders kan de tijd dringen! Sommige leggen testamentair vast dat de geschriften na hun dood aan hun kleinkinderen bezorgd moeten worden. De allerlaatste poging om contact te krijgen…

11 reacties

  1. Jos Maes schreef:

    Oorzaak is altijd een van de ouders die die contacten verhinderd!Dus in de eerste plaats moet mijn inziens hier aan gewerkt worden.Ouders die uit elkaar gaan dat is niet fijn maar in gods naam laat de kinderen hier niet de dupe van zijn.

  2. Anoniem schreef:

    je word nooit uit gelegd als je als kind nietbij me moeke mocht zijn en als je studeerde toch met bus reed werd gestraft simpel omdat mijn moeder niet gescheiden was

  3. rosaverijdt schreef:

    gelukkig dat ze nu meer aan dacht aan besteden hetis nog altijd moeilijkblijven ik zal wel een paar keren ditlezen goed geschreven

  4. Isette duchateau schreef:

    Een mooi gestructureerde, heldere uiteenzetting over de ‘do’s en don’ts’ van contact onderhouden met het verstotende (klien)kind. Het verdriet en gemis kunnen jammer genoeg niet weggenomen worden maar de adviezen van teruggekeerde kinderen zijn erg waardevol en troostend. Ik hoop dat heel wat verstoten (groot) ouders er kracht uit putten!

  5. Hilde schreef:

    Bedankt, Ludo, voor je artikel… Doet me deugd te lezen dat ik het op de goede manier aanpak. Natuurlijk heb ik ups en downs.
    “Weggegomd is niet verdwenen”

  6. Tom Verhaegen schreef:

    Beste Ludo.
    Jouw tekst is treffend, duideljik, herkenbaar en vooral ook volledig. Alle paragrafen zijn voor mij absoluut herkenbaar. En als ik dat zo lees, dan ben ik al 7 jaar heel goed bezig, en inderdaad: zonder resultaat. De tips die jij schrijft, heb ik blijkbaar ‘spontaan en natuurlijk’ gevolgd of zeg maar: gedaan.
    Blijven proberen, niet opdringen, niet stalken, niet veel geld, wel alimentatie terwijl mama anders beweert (dat weet ik van mijn zoon, die wel onmiddellijk is teruggekomen), gewoon doen, ik sensibileseer daarbij ook hun mama (via brief) zonder verwijten. Af en toe een briefje aan mijn dochter over hier en nu en gisteren en vandaag.

    Vorig weekend besloot ik te stoppen met contact zoeken en dat duidelijk en liefdevol uit te leggen. Ik moet verder.

    Maar wat nooit, en nergens, aan bod komt, is dat de verblijfouder een inbreuk pleegt op de rechten van het kind. Je pakt van je kind geen mama of papa af. Want dat is wat er feitelijk gebeurt. Het kind dat uiteindelijk geen contact meer wil, treft geen schuld. Zij of hij weet niet beter en is fel beïnvloed door de verblijfouder.
    Mogelijk ziet de verblijfouder hierin een kwetsende en tergende ‘straf’ voor de verstoten ouder. Maar op termijn is het lieve kind het meest getroffen persoontje. Veel meer dan de verstoten ouder.

    Het LIJKT alsof van de verstoten ouder een kind wordt weggenomen, maar het IS anders. De verblijfouder pakt van het eigen kind een ouder af. Het kind heeft nu nog maar 1 ouder.
    Geen 2, zoals het hoort, maar 1.

    Begrijp me niet verkeerd. Ik ga eraan kapot. Maar bovenal maak ik mij zorgen over mijn dochter want haar leven wordt nu miskneed.

    Het kind loopt later (mogelijk/vaak) gebukt onder het trauma dat zij een ouder heeft afgewezen, zonder nog te weten hoe dat is kunnen gebeuren. Maar het is niet de fout van het kind.
    De verblijfouder zadelt het kind ook op met het trauma van het gezin zonder papa (of mama) en het kind kan daar later ook relatieproblemen door ontwikkelen; een papa is nooit goed genoeg, ik heb dat niet nodig voor mijn kinderen, zal zij later denken.
    Of mogelijk zoekt zij later in een partner tevens een nieuwe papa voor zichzelf omdat ze dat nooit heeft gehad. En dat creëert ongelijkheid in die relatie. De relatie is gehypothekeerd. En dat duurt heel haar leven want ze kan het niet meer oplossen.
    Soms geraakt zij daardoor (hopelijk dan) bij een psychotherapeut die mee kan zoeken naar de oorzaken.

    De vraag is dus: waarom doet de verblijfouder haar eigen kind zoiets aan. Het is in tegenspraak met de rechten van het kind. De verblijfouder moet het kind motiveren om de andere ouder vaak en constructief te ontmoeten. Ik begrijp: er kunnen bijzondere situaties zijn waar je je kind liever niet ziet in opgroeien. Maar laat dat nu juist de uitzondering zijn.

    Ludo, wil je mij contacteren via mail aub ivm uw tekst?

  7. Anoniem schreef:

    Het is wat Tom aangeeft. Zolang de verblijfouder dit gedrag kan en mag tonen en zelfs bijgestaan door voogden dan is er maar 1 echte verliezer….. Het Kind.
    Het is in Nederland legaal dat de verblijfouder gewoon mag mishandelen en aan ouderverstoting doet. Terwijl beide strafbaar zijn maar ze er nooit voor veroordeelt worden
    Als daar nu eens wat aangedaan wordt……

  8. Anoniem schreef:

    Ik ben ook een verstoten moeder en mag mijn kinderen al bijna 6 jaar lang geen omgang mee hebben.
    Echt hè Anoniem precies wat je zegt in Nederland MAG dit soort praktijken inderdaad ongestraft voort blijven gaan.

  9. Mia vanantwerpen schreef:

    Ludo,

    In het begin is er eigenlijk geen ouderverstoting.wij zijn zeven jaar lang co- ouders geweest van het kind van ons dochter die zgz BOM was. Toen mijn dochter de ( goede band, dacht ik) doorknipte mochten wij geen contact meer met het kind. Ik heb ontdekt dat mijn dochter zwaar verborgen narciste is en ik zie het conflict eigenlijk eerder als een conflict tussen moeder en dochter. Mijn kleinkind wil ons verder in haar leven, maar mama wil niet, en dus strijdt mama tegen haar eigen kind , dat bij ieder verzet wordt gestraft. Dat het kind dood wil, crasht op school, zelf hulp gaat zoeken bij CLB , maakt dat moeder zich nog meer verzet tegen contact.

    Dit gaat blijven duren tot het kind volledig murw is geworden en allicht tot verstoting zal overgaan. Jammer genoeg zien therapeuten dit niet in, zelfs het VK niet , die zelfs grootouders negeren.

  10. steensels willy schreef:

    Ben ook verstoten ouder door mijn volwassen dochter 37 jr

  11. MB schreef:

    Wat doe je met grootouders die hun zoon verstoten omdat hij zich niet voegt naar hun (onredelijke) eisen en dominantie? Ze beslissen om niet meer te willen komen, ook weigeren ze vanaf dat moment nog op te passen op de kleinkinderen (in de hoop zo de zoon op z’n knieën te krijgen).
    Achteraf beweren ze dat wij, de ouders, het contact met de grootouders verhinderen.
    De zoon heeft jaren gestreden tegen de verstoting, hunkerde naar erkenning en liefde van z’n ouders, de deur bleef dicht. De grootouders hebben zelfs het lef dit te benoemen ‘oudermishandeling’ terwijl in therapie (zoon heeft hulp, zorg gezocht) al herhaaldelijk benoemd werd dat de zoon emotioneel verwaarloosd werd in z’n kindertijd en heel wat warmte gemist heeft (wat in z’n volwassen leven dan uiteraard naar boven komt).
    Nu hangen de grootouders het slachtoffer uit, geen idee of ze beseffen dat de situatie waarin we nu zitten het direct gevolg is van de keuzes die ze gemaakt hebben.
    De zoon is bereid om met z’n gezin terug af en toe op bezoek te gaan, maar geeft z’n grenzen aan en wil niet meer zo gekwetst worden door het contact met z’n ouders. Er is bij hen geen inzicht daarin, de reactie van de zoon wordt als onwil gezien.

    Ludo, wil u mij ook contacteren via mail aub?

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *